“Làn sóng ngầm” doanh nghiệp cho hàng ngàn công nhân lớn tuổi nghỉ việc

CLB GĐNS: Đây là một hiện tượng thực tại và đáng quan ngại. Nếu xu hướng này không dừng lại, sẽ để lại nhiều hệ luỵ cho xã hội trong những năm tới.

Liên tiếp trong thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai có rất nhiều công ty nước ngoài gia công giày tại TP Biên Hòa, huyện Vĩnh Cửu, huyện Nhơn Trạch, huyện Trảng Bom… đang âm thầm “thương lượng” với người lao động có độ tuổi trên 35, có thu nhập cao để buộc họ thôi việc.

Công nhân lớn tuổi tại Đồng Nai đang lo lắng bị đuổi việc trước “cơn sóng ngầm”. Ảnh: P.V


"Chiêu trò" mà các doanh nghiệp (DN) sử dụng như: Mở các chương trình khởi nghiệp, tạo vốn cho công nhân (CN)… nhưng thực chất là trao cho CN một khoản tiền để họ tự nguyện xin nghỉ việc.Thậm chí, có công ty đã tìm cách "biến hóa" hợp đồng lao động (HĐLĐ) của CN trở thành hợp đồng thời vụ, từ đó tiến tới cho người lao động nghỉ việc.

Vừa dụ dỗ vừa hù dọa

Theo tìm hiểu riêng của phóng viên, tại Đồng Nai đang có một "làn sóng ngầm" diễn ra tại một số DN FDI, gia công giày cho các thương hiệu lớn, đang âm thầm tổ chức thương lượng với các CN lớn tuổi, có thu nhập cao để buộc họ nghỉ việc. Sự việc này, xảy ra tại các công ty có số lượng CN đông, lên tới 20.000-30.000 CN.

Con số CN lớn tuổi đã được nghỉ việc tại các công ty theo tìm hiểu đã lên tới hàng ngàn. Tại Trung tâm tư vấn pháp luật Công đoàn (CĐ) thuộc LĐLĐ tỉnh Đồng Nai hiện nay cũng đã tiếp nhận rất nhiều vụ việc CN bị đơn phương chấm dứt HĐLĐ. Trong đó, có nhiều trường hợp là CN đã lớn tuổi, đang có công việc ổn định và mức lương cao. Nhưng vì những lý do được công ty tự tạo ra để buộc NLĐ nghỉ việc.


Bên cạnh đó, lợi dụng việc nhiều CN không am hiểu pháp luật, nhiều công ty đã tổ chức tung "chiêu trò" vừa dụ dỗ vừa hù dọa, sau đó đưa ra một khoản tiền gọi là bồi thường để CN tự nguyện nộp đơn xin nghỉ việc. Đây chính là cách mà nhiều công ty đang thỏa thuận với CN lớn tuổi. Theo tìm hiểu của phóng viên, để "hợp thức hóa" việc cho NLĐ lớn tuổi nghỉ việc được đúng luật, các công ty sẽ mở ra các chương trình như khởi nghiệp, tạo vốn… để chiêu dụ NLĐ. "Họ nói luật về chế độ bảo hiểm sắp thay đổi theo hướng kéo dài tuổi lao động, do đó nhiều CN nữ nếu làm đến 55-60 tuổi cũng không đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu thì nên nhận một khoản tiền lớn khi xin nghỉ việc để làm ăn kinh doanh" - một NLĐ chia sẻ. Theo đó, nếu CN đồng ý tự nguyện nghỉ việc thì sẽ được công ty cấp cho một nguồn vốn lớn, nếu làm 15 năm sẽ được hưởng 12 tháng lương, mỗi năm tăng thêm sẽ nhân thêm một tháng lương nhưng không quá 20 tháng lương thì NLĐ sẽ có được khoản tiền khoảng 200-300 triệu đồng.

"Hô biến" hợp đồng dài hạn sang thời vụ

Để giảm chi phí trả lương cho CN, nhiều công ty còn tìm cách "hô biến" HĐLĐ của CN lớn tuổi có thu nhập cao để chuyển sang loại hợp đồng thời vụ, với mức lương thấp hơn rất nhiều. Sự việc đang diễn ra tại Công ty TNHH Splendour đóng tại KCN Nhơn Trạch 1, H.Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai đối với khoảng 200 CN lớn tuổi làm việc từ năm 1997. Công ty đề nghị công nhân đổi HĐLĐ, với mức lương hợp đồng cũ là gần 6,6 triệu đồng/người/tháng, sang hợp đồng mới với mức lương 4,2 triệu đồng/người/tháng. Nếu CN không đồng ý thì giảm biên chế. Theo đó, nếu là CN làm việc cho công ty từ năm 2008 trở về trước nếu nghỉ việc sẽ được khoản tiền tương đương 60-70 triệu đồng/người.

Một CN xin giấu tên chia sẻ: Tôi làm việc tại công ty vào ngày 1-3-1997 cho đến nay đã được 20 năm 6 tháng, lương căn bản là hơn 6,5 triệu đồng cộng với 100.000 đồng tiền chuyên cần và 150.000 đồng tiền xe. Nhưng thời điểm này, công ty đề nghị tôi phải đổi hợp đồng với mức lương 4,2 triệu đồng. Tôi đề nghị các cơ quan có thẩm quyền giúp CN chúng tôi với nguyện vọng là không đổi hợp đồng và làm việc bình thường với mức lương cũ.

Một chuyên gia trong lĩnh vực lao động đánh giá: "Đây là cách "hô biến" để buộc NLĐ nghỉ việc, việc thương lượng giữa NLĐ và người sử dụng lao động đúng về hình thức nhưng về nội dung lại gây ra nhiều thiệt thòi trước mắt và tương lai lâu dài của CN. Thậm chí, CN phải đối mặt với nguy cơ mất việc làm. Từ NLĐ làm việc hơn 20 năm, từ HĐLĐ không xác định thời hạn, tiền lương cao trên 6 triệu đồng phải thương lượng để xuống loại hợp đồng thời vụ bằng hình thức xin nghỉ việc rồi ký lại hợp đồng mới chỉ có mức lương 4,2 triệu đồng, kèm theo BHXH, BHTN bị mất trắng. Không chỉ vậy, nếu khi CN hết hợp đồng thời vụ thì phía công ty có quyền chấm dứt HĐLĐ bất kỳ lúc nào".

Ngày 7-9-2017, các cơ quan chức năng huyện Nhơn Trạch đã xuống làm việc với Công ty TNHH Splendour và đánh giá việc thực hiện của DN là chưa đúng pháp luật và yêu cầu công ty thông báo tới toàn bộ CN ngừng việc chuyển đổi hồ sơ ngay đồng thời bố trí CN làm việc bình thường theo HĐLĐ. Ông Đặng Tuấn Tú - Chủ tịch CĐ cơ sở Công ty ChangShin VN - cho biết: Nghịch lý tồn tại là CN làm càng lâu năm thì mức lương càng "khủng", cao gấp 3-4 lần CN bình thường, trong khi hiệu quả lao động giảm dẫn đến việc một số côngty đưa ra thỏa thuận cho họ nghỉ việc. Để ngăn chặn tình trạng này, thì chúng ta phải tập trung tuyên truyền cho người lao động hiểu để tiếp tục làm việc chứ không thỏa thuận với công ty. Ngoài ra, việc nâng cao hiểu biết pháp luật cũng là việc quan trọng để các công ty không thể cho NLĐ nghỉ việc trái luật.

........

Theo ông Vũ Ngọc Hà - Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật, LĐLĐ tỉnh Đồng Nai, những trường hợp CN bị nghỉ việc như vậy sẽ rất khó tìm được công việc mới do đã lớn tuổi và vô hình trung trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội. Theo đó, các công ty sẽ tập trung tuyển dụng lao động trẻ vì họ có điều kiện làm việc lâu dài và có nhiều sức khỏe, chỉ phải trả mức lương thấp và hứa hẹn có nhiều cống hiến cho công ty hơn. "Chúng tôi đã hỗ trợ miễn phí cho hàng trăm trường hợp CN bị đơn phương chấm dứt hợp đồng. Trong đó có nhiều trường hợp là CN lớn tuổi, bị đơn phương chấm dứt hợp đồng trái luật. Chúng tôi đã tư vấn cho người lao động khởi kiện DN và giúp NLĐ thắng kiện tại tòa và yêu cầu công ty bồi thường cho NLĐ, đồng thời nhận họ vào làm việc tại công ty. Nhiều trường hợp CN không nắm luật bị công ty lợi dụng để "lách luật" trong việc cho NLĐ nghỉ việc" - ông Hà cho biết.

Nguồn: HÀ ANH CHIẾN/báo Lao động ngày 8/9/2017

............

Năm 2017

1. Cách mạng 4.0 đến, một doanh nghiệp lớn ở Hà Nội đã sa thải 80% công nhân vì robot (9/2017)
2. Người lao động tự do đang ... ở bên lề! (9/2017)
3. Cấp mã số trên Sổ BHXH, Thẻ BHYT: giúp chống lạm dụng, trục lợi Quỹ BHXH, BHYT (8/2017)
4. Hướng dẫn xác nhận sổ BHXH khi doanh nghiệp nợ BHXH (8/2017)
5. Quy định quản lý thời gian đóng BHXH, BHYT, BHTN (8/2017)
6. “Bó tay” với trục lợi trợ cấp thất nghiệp? (8/2017)
7. Vì sao NLĐ thích nhận trợ cấp BHXH một lần (8/2017)
8. Từ 31/8/2017: Việc kiểm định kỹ thuật An toàn lao động thuộc quản lý của Bộ Công Thương (8/2017)
9. 600.000 lao động rút khỏi bảo hiểm xã hội mỗi năm (8/2017)
10. Hơn 90% người lao động không muốn tăng tuổi nghỉ hưu (8/2017)
11. Hướng dẫn tra cứu thông tin cá nhân tham gia BHXH, BHYT (8/2017)
12. Cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài qua mạng (8/2017)
13. Mức hưởng BHYT đối với thân nhân viên chức quốc phòng (8/2017)
14. Một số thay đổi về cấp sổ BHXH và thẻ BHYT theo mã số (8/2017)
15. Người dân có thể mua BHYT tại bưu điện xã (8/2017)
16. Đề xuất tăng lương tối thiểu 2018 lên 6,5%, từ 180.000-230.000 đồng (8/2017)
17. Lương không đủ sống, công nhân tăng năng suất lao động kiểu gì? (8/2017)
18. Điều chỉnh cách tính lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hàng tháng từ 1/7/2017
19. Tạm dừng phiên họp Hội đồng Tiền lương Quốc gia vì chưa tìm được tiếng nói chung (7/2017)
20. Chỉ 16,1% người lao động có tích lũy, thu nhập rất thấp (7/2017)
21. Từ 01/01/2018: có thể bị phạt tù đến 03 năm nếu sa thải người lao động trái pháp luật
22. Vì sao hơn 2,5 triệu lao động xin lĩnh BHXH một lần? (7/2017)
23. 'Robot cướp việc' con người đã đến Việt Nam: 90% công nhân ở một nhà máy Bình Dương đã phải nghỉ việc vì robot! (7/2017)
24. Bán công ty để... thoát nợ BHXH (7/2017)
25. Tình trạng sa thải NLĐ trên 40 tuổi: Sửa luật để doanh nghiệp không thể lách luật (7/2017)
26. Dân số Việt Nam đang già với tốc độ nhanh gấp 4 lần nước giàu (7/2017)
27. Người lao động ồ ạt lĩnh BHXH 1 lần (7/2017)
28. Lương tối thiểu của Việt Nam đang ở mức thấp nhất trong khu vực (7/2017)
29. TP.HCM: Trả hồ sơ tuất trực tiếp cho thân nhân qua bưu điện (7/2017)
30. TP. Hồ Chí Minh kiến nghị điều chỉnh chính sách BHXH (7/2017)
31. Tăng lương tối thiểu vùng năm 2018: Tổng LĐLĐVN đề xuất 13,3%, VCCI chỉ muốn dưới 5% (6/2017)
32. Nhiều lao động rời xa quỹ hưu trí, chọn hưởng BHXH một lần (6/2017)
33. Phát hiện nhiều trường hợp trục lợi Bảo hiểm y tế (6/2017)
34. Xuất khẩu lao động: Tranh giành hợp đồng, người lao động lãnh đủ (6/2017)
35. Người lao động cũng muốn "trốn" tham gia BHXH (6/2017)
36. Hướng dẫn tra cứu thông báo kết quả đóng BHXH, BHYT & BHTN (5/2017)
37. Trục lợi 'chùm khế ngọt' bảo hiểm y tế hàng trăm tỉ (5/2017)
38. BHXH bắt buộc với lao động nước ngoài: yếu cơ sở, thiếu ngoại trừ (5/2017)
39. Giảm mức đóng BHXH bắt buộc cho doanh nghiệp (5/2017)
40. Cảnh báo lừa đảo xuất khẩu lao động (4/2017)
41. Nhức nhối nợ bảo hiểm xã hội (4/2017)
42. Đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu: Phải có tiêu chí cho người “ở lại” (4/2017)
43. Doanh nghiệp gian lận hay trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN từ 50 triệu đồng sẽ bị xử lý hình sự (từ 1/1/2018)
44. Doanh nghiệp nợ BHXH: Quá khó khi năng suất lao động thấp và tỷ lệ đóng cao (12/2016) 

Quốc tế

1. Bạn trẻ khó tìm việc vì hình xăm (8/2017)
2. Nhật Bản làm việc từ xa, còn Việt Nam chúng ta? (7/2017)
3. Mỹ: Ngày càng nhiều người làm việc qua tuổi 70 (7/2017)